Filipinler ve Çin gemileri arasında egemenlik ihtilafının olduğu Güney Çin Denizi’nde hafta sonu meydana gelen olayların ardından Çin’in Manila Büyükelçisi Hulang Şilien’in Filipinler Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldığı açıklandı.
Filipinler Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, hafta sonu Güney Çin Denizi’ndeki Scarborough Sığı ve İkinci Thomas Sığı’nda, Çin’in Filipinler gemilerine müdahalesine ilişkin, Çin’in Manila Büyükelçisi Hulang’ın bakanlığa çağrıldığı ve Filipinler’in Pekin Büyükelçiliği’nin de diplomatik girişimde bulunduğu belirtildi.
‘ÇİN, FİLİPİNLER KARA SULARINDA YASALARI İHLAL ETTİ’
AA’nın aktardığına göre, Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr, sosyal medyadan yaptığı açıklamada, bu bölgelerin ülkesinin özel ekonomik bölge statüsüne vurgu yaparak Filipinler kara sularındaki yasa dışı varlığın uluslararası yasaların ihlali olduğunu kaydetti.
10 Aralık Pazar günü, İkinci Thomas Sığı”ndaki olay sırasında ikmal gemisinde bulunan Filipinler Genelkurmay Başkanı General Romeo Brawner Jr. da Associated Press’e (AP) konuşarak, “Çin Sahil Güvenliği ve askeri gemilerinin defalarca yolumuzu kestiğine tanık oldum. Bize tazyikli su sıktılar ve sonra da çarptılar” dedi.
Ayrıca ABD Dışişleri Bakanlığı’nın konuya ilişkin yazılı açıklamasında da 1951 yılında imzalanan ABD-Filipinler Ortak Savunma Anlaşması kapsamında, Güney Çin Denizi’nde Filipinler’e verilen desteğin tekrar altı çizildi.
ÇİN: GEMİ, ROTASINI DEĞİŞTİRMEYE MECBUR BIRAKILDI
Çin Sahil Güvenliği, Güney Çin Denizi’nde 9 Aralık Cumartesi günü Scarborough Sığı’nda Filipinli balıkçılara erzak götüren üç gemiye ve 10 Aralık’ta Spratly Adaları yakınındaki İkinci Thomas Sığı’nda Filipinler’in karaya oturmuş savaş gemisi “BRP Sierra Madre”ye rutin ikmal yapan Sahil Güvenliği gemilerine tazyikli su sıkmıştı.
Çin Sahil Güvenlik Komutanlığı Sözcüsü Gan Yu, Filipin savaş gemisine müdahale hakkında “Çin Sahil Güvenliği, yasalara uygun olarak gemiyi bölgeden çıkarmak için gereken tedbirleri almış, gemi takip edilerek rotasını değiştirmeye mecbur bırakılmıştır” demişti.
ÇİN VE BÖLGE ÜLKELERİ ARASINDA ‘GÜNEY ÇİN DENİZİ’ İHTİLAFI
Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin İkinci Dünya Savaşı’nın ardından bağımsızlıklarını kazanmasından bu yana egemenlik ihtilaflarına konu oluyor. Çin, ilk kez 1947’de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’inde egemenlik iddiasında bulunuyor. Filipinler, Vietnam, Brunei ve Malezya gibi kıyı komşusu ülkeler de bölgede hak iddia ediyor.
Başta Paracel ve Spratly Adaları olmak üzere bölgedeki adacık, resif, kayalık ve deniz bentleri üzerindeki egemenlik ihtilafları, zaman zaman ülkeler arasında gerginliklere yol açıyor. Çin’in ihtilaflı adalarda askeri üsler inşa etmesi ve sivil gemi filolarını uzun süreli bulundurmasına bölge ülkelerinin yanı sıra ABD de karşı çıkıyor.
Lahey’deki Daimi Tahkim Mahkemesi (PCA), 2016’da Filipinler’in başvurusuyla verdiği kararda Çin’in, Güney Çin Denizi’nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına hükmetmişti. (DIŞ HABERLER)